De herberg van Linze Siegers Schuurman
Bij velen staat Café ‘De Veehandel’ in Ureterp bekend als het café van Wieger Hidzerd Gorter en daarna van zijn zoon Hidzerd Wieger. Deze stond op het huidige adres Weibuorren 20. Minder bekend is dat het in 1870 werd gebouwd door Linze Siegers Schuurman (1843-1915). Linze Siegers was de jongste zoon van Sieger Bockes (Schuurman 1812, 1784-1855) en broer van Bocke Siegers (1832-1896) die getrouwd was met Aafke Wietzes (1842-1911), de oudste dochter van oud-strijder en dorpssmid Wytze Koops van der Velde (1812-1909). De herberg ging op 4 oktober 1870 open. Linze Siegers bleef niet lang eigenaar. Op 11 april 1872 verkocht hij de herberg aan de landbouwer Hendrik Jilts Akkerman (1832-1914). Op zijn beurt verkocht hij het, na 27 jaar, op 17 december 1898 door aan Wieger Hidzerd Gorter (1874-1954). Daarna bleef Café ‘De Veehandel’ ruim 50 jaar in handen van de familie Gorter. Bij de bevrijding van Ureterp, 14 april 1945, werd de herberg zo zwaar beschadigd dat het tijdelijk moest sluiten. Na de nodige noodreparties ging ‘De Veehandel’ op 21 januari 1946 weer open. Zoon Hidzerd Wieger nam op 18 november 1948 Café ‘Onder de Linden’ van caféhouder Douwe Koopmans en zijn vrouw Tjerkje van der Weg over. Na een ingrijpende verbouwing werd op 12 mei 1949 aan de Weibuorren 63 Café Gorter heropend. ‘De Veehandel’ werd daarna gesloopt. Hieronder de bijna 80-jarige historie van de herberg van Linze Siegers Schuurman en haar latere eigenaars.
Linze Siegers Schuurman
Linze Siegers Schuurman, koopman, herbergier, polderwerker en melkmeter, is geboren op zondag 30 april 1843 in Ureterp, zoon van Sieger Bockes Schuurman en Saakjen Johannes Wieling. Van de geboorte is aangifte gedaan op woensdag 3 mei 1843 [bron: Geboorteakte Opsterland, 1843, Blad nr. 48]. Linze is overleden op donderdag 2 december 1915 in Ureterp, 72 jaar oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op maandag 27 december 1915 [bron: Overlijdensakte Opsterland, 1915, Akte nr. 224]. Linze trouwde, 26 jaar oud, op zaterdag 8 mei 1869 in Appelscha [bron: Huwelijksakte Ooststellingwerf, 1869, Akte nr. 24] met Aaltje Yntzes Landmeter, 26 jaar oud. Aaltje is geboren op dinsdag 28 februari 1843 in Appelscha, dochter van Yntze Fokkes Landmeter en Froukje Alderts van Dam. Van de geboorte is aangifte gedaan op dinsdag 28 februari 1843 [bron: Geboorteakte Ooststellingwerf, 1843, akte nr. 27]. Aaltje is overleden op dinsdag 3 januari 1922 in Nieuwehorne, 78 jaar oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op dinsdag 3 januari 1922 [bron: Overlijdensakte Schoterland, 1922, akte nr. 005]. Linze en Aaltje kregen 3 kinderen.
Linze Siegers Schuurman groeide op als jongste kind uit het gezin van Sieger Bockes Schuurman en Saakjen Johannes Wieling, op de ouderlijke boerderij in de Wegburen die anno 2020 nog gedeeltelijk bestaat. De ’Schuurman-Zathe’, huis nr. 33[1] was te situeren op het huidige adres Weibuorren 6. Zoals alle jongens in die tijd werd hij voor opkomst bij de Militaire Militie op zijn 19e jaar gekeurd voor de lichting van 1863. Wegens ‘Ligchaamsgebreken’ werd hij ‘van dienst vrijgesteld’. Door zijn lichamelijke beperking was het voor hem niet mogelijk om het zware werk op de boerderij uit te voeren, dat hij in gezamenlijk bezit had met zijn broers, Bocke- en Johannes Siegers Schuurman. Linze Siegers Schuurman stond in Ureterp bekend als koopman. Op 8 mei 1869 trouwde Linze Siegers in Appelscha met Aaltje Yntzes Landmeter en lieten zich een paar dagen later, per 12 mei 1869[2] inschrijven op huis nr. 39 te Ureterp. Het huis werd gehuurd.
Linze Siegers kocht op 25 april 1870[3] ‘Eenige stukken Greid en Bouwland en een laan gelegen ten zuiden van de grindweg bij de Wegburen te Ureterp, kadastraal bekend Gemeente Ureterp, Sectie A onder nummers 148 t/m 155, 1628, 1629 en 1630, te zamen groot 2 hectare, 94 are en 45 centiare’. Hij kocht dit voor ƒ 1.600,00 van Berend Rienks van der Meer, koopman te Ureterp. Deze had de grond anderhalf jaar eerder op 14 oktober 1868[4] voor een bedrag van ƒ 1.595,00 gekocht, waarbij hij alleen de grond kocht. De opstallen werden separaat ‘op afbraak’ verkocht. Linze Siegers had grootse plannen met de grond. Hij wilde er een nieuwe herberg bouwen. Na het zoeken van een aannemer/timmerman werd op perceel 148, aan de Wegburen, begonnen met de nieuwbouw van de herberg met doorreed. Het geheel werd omschreven als ‘Eene Huizinge zijnde een herberg met doorreed, erf en tuin en eenig land, staande en gelegen aan de kunstweg nabij de Wegburen aan de weg te Ureterp’. Volgens het bevolkingsregister was de herberg begin oktober 1870 gereed want op 4 oktober[5] lieten Linze Siegers, koopman, en zijn gezin zich inschrijven op het adres van de herberg, huis nr. 35a, huidig te situeren op Weibuorren 20. De komende anderhalf jaar was hij er de herbergier en kastelein en wellicht had hij het laten bouwen als beleggingsobject. Dat Linze Siegers de Huizinge en Herberg liet bouwen blijkt uit een latere verkoopakte[6] waarbij als laatste ’titel van aankomst’ werd vermeld dat ‘door den verkooper de grond is aangekocht, terwijl het huis cum annexis door hem is gesticht’.
Daarnaast wilde Linze Siegers zich eigenlijk wel laten uitkopen door zijn broers Bocke- en Johannes Siegers uit het gezamenlijke familiebezit. Het grootste gedeelte van de ouderlijke ’Schuurman-Zathe’ te Ureterp was bij twee aktes van scheiding op 26 september 1853[7] voor 4/6e gedeelte aan hun vader, Sieger Bockes (Schuurman 1812) toegekomen. Bij testament hadden hun ouders Sieger Bockes (Schuurman 1812)[8] en Saakjen Johannes (Wieling 1812)[9] echter bepaald dat het familiebezit onverdeeld bij elkaar diende te blijven, op straffe van onterving. Deze testamenten waren wat dat betreft heel duidelijk. Vader Sieger Bockes had er zijn hele leven voor gewerkt en gestreden om het oorspronkelijke familiebezit zoveel mogelijk bij elkaar te houden, wat maar ten dele lukte. Na overleg met zijn twee broers, Bocke- en Johannes Siegers, kwam Linze Siegers met hen tot een oplossing waarbij werd voldaan aan de uiterste wensen van hun ouders, waarbij het bezit aan landen en opstallen bij elkaar bleef. Op 22 februari 1871[10] werd er een ‘Boedelscheiding’ opgesteld tussen de drie broers, waarbij Linze Siegers werd uitgekocht. Het totale bezit aan onroerend goed werd gewaardeerd op ƒ 32.803,00 en de roerende goederen en contanten op ƒ 9.792,50. Totaal ƒ 42.595,50. Aan leningen waren er schulden met een totaal van ƒ 17.000,00. Linze Siegers kreeg van zijn broers een bedrag van ƒ 8.531,83 uitgekeerd, zijnde zijn 1/3e aandeel in het bezit minus zijn 1/3e aandeel in de schuld. Wat hij vervolgens met het geld doet is niet meer te achterhalen. In de notariële archieven van Opsterland en Ooststellingwerf, waar zijn vrouw vandaan kwam, zijn geen aankopen van enige omvang terug te vinden uit die tijd.
Dat Linze Siegers ook de eerste herbergier was blijkt uit een aankondiging in de Leeuwarder Courant van 7 februari 1872[11] voor een verkoping. Dit is een van de weinige advertenties waarin hij als herbergier wordt vermeld.
Nog diezelfde maand, op 28 februari 1872[12], leent hij een bedrag van ƒ 3.000,00 van zijn buurman en neef Willem Sierks van der Burg, zoon van zijn tante Wietske Bockes Schuurman, weduwe van Sierk Willems van der Burg. Linze Siegers heeft blijkbaar schulden. Was de bouw van de herberg in financieel opzicht tegen gevallen en bedroegen de kosten meer dan begroot? Als onderpand werd er een hypotheekstelling aan zijn totale bezit verbonden.
De lening was blijkbaar niet voldoende om zijn schulden af te lossen en Linze Siegers werd gedwongen om de herberg en het land te verkopen. In de Leeuwarder Courant van 15 maart 1872[13] werd de provisionele verkoop aangekondigd voor de volgende dag. Deze werd echter uitgesteld tot 28 maart[14]. Op 14 maart werd zijn zoon Yntze Linzes geboren in Appelscha, waar zijn vrouw en dochter tijdelijk verbleven bij haar ouders. Linze Siegers was aanwezig bij de geboorte en doet hier de volgende dag zelf aangifte van.
De finale verkoop van ‘Eene nieuw gebouwde Huizinge en Herberg met Schuurtje en Doorreed, zeer geschikt aan den Kunstweg bij de Wegburen te Ureterp, benevens Erf, Tuin en pl. m. 3 bunder Greidland daarachter gelegen, alles bij den eigenaar L.S. Schuurman in gebruik’ vond plaats op 11 april 1872[15]. Daarbij ging het om de volgende kadastrale percelen, gemeente Ureterp, sectie A, nrs. 1628-1630, 1703, 1716 en 1707, samen groot 2 ha, 94 are en 45 centiare. De herberg en het totale bezit aan grond van Linze Siegers Schuurman verkocht hij aan de koopman en landbouwer Hendrik Jilts Akkerman te Siegerswoude voor een bedrag van ƒ 5.112,00. De overdracht werd bepaald op 12 mei en een dag later[16] verhuizen Linze Siegers Schuurman en zijn gezin naar huis nr. 49, waar hij zich inschreef als koopman. Vanaf 2 oktober 1874[17] leefde hij gescheiden van zijn vrouw en kinderen. Zij verhuisden naar Appelscha om bij haar ouders in te gaan wonen. Officieel zijn ze nooit gescheiden. Linze Siegers, koopman te Ureterp, overleed op 15 februari 1915. Aaltje Ynzes Landmeter overleed op 3 januari 1922 in Nieuwehorne.
Hendrik Jilts Akkerman
Hendrik Jilts Akkerman, koopman, landbouwer en herbergier, is geboren op zondag 25 november 1832 in Marum, zoon van Jilt Willems Akkerman en Jantje Hendriks Idsingh. Van de geboorte is aangifte gedaan op maandag 26 november 1832 [bron: Geboorteregister Marum, 1832, akte nr. 47]. Hendrik is overleden op donderdag 3 december 1914 in Donkerbroek, 82 jaar oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op donderdag 3 december 1914 [bron: Overlijdensregister Ooststellingwerf, 1914, akte nr. 135]. Hendrik:
- trouwde, 24 jaar oud, op zaterdag 9 mei 1857 in Ureterp [bron: Huwelijksregister Opsterland, 1857, akte nr. 34] met Antje Wiebes Mulder, 29 jaar oud. Antje is geboren op maandag 21 april 1828 in Ureterp, dochter van Wiebe Jeens Mulder en Grietje Baukes Houtsma. Van de geboorte is aangifte gedaan op dinsdag 22 april 1828 [bron: Geboorteregister Opsterland, 1828, blad nr. 48]. Antje is overleden op woensdag 16 november 1881 in Ureterp, 53 jaar oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op woensdag 16 november 1881 [bron: Overlijdensregister Opsterland, akte nr. 276]. Hendrik en Antje kregen 5 kinderen, waarvan er 3 op jonge leeftijd overleden.
- trouwde, 51 jaar oud, op woensdag 14 mei 1884 in Ureterp [bron: Huwelijksregister Opsterland, 1884, akte nr. 43] met Tjitske Wobbes Rinsema, bakkerin, 51 jaar oud. Tjitske is geboren op vrijdag 1 februari 1833 in Ureterp, dochter van Wobbe Kornelis Rinsema en Mintje Taekes Taekema. Van de geboorte is aangifte gedaan op zaterdag 2 februari 1833 [bron: Geboorteregister Opsterland, 1833, akte nr. 16]. Tjitske is overleden op dinsdag 2 februari 1909 in Drachten, 76 jaar oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op woensdag 3 februari 1909 [bron: Overlijdensregister Smallingerland, 1909, akte nr. 33]. Tjitske is weduwe van Pier Kornelis Kramer (1829-1867), met wie zij trouwde op vrijdag 12 mei 1854 in Ureterp [bron: Huwelijksregister Opsterland, 1854, akte nr. 50].
Hendrik Jilts Akkerman en zijn vrouw Antje Wiebes Mulder betrokken per 12 mei 1872 de Boerenhuizinge en herberg. In de jaren daarna kocht Hendrik Jilts nog een paar stukken land rondom de herberg. Naast herbergier bleef Hendrik Jilts ook koopman en landbouwer. Op de omliggende landen testte hij kunstmeststoffen op zogenaamde proefvelden. Drie van zijn kinderen stierven op jonge leeftijd en bij het overlijden van Antje Wiebes op 16 november 1881 waren er nog twee in leven. Hendrik Jilts en zijn vrouw waren in gemeenschap van goederen getrouwd en bij testament had Antje Wiebes bepaald dat haar man het volledige vruchtgebruik kreeg van alle bezittingen bij haar overlijden. Zoals gewoonlijk werd na haar dood een inventaris opgesteld, op 30 december 1881[18]. Hieruit kunnen we precies opmaken wat de bezittingen aan onroerend goed waren. Het betrof hier de percelen gemeente Ureterp, sectie A, nrs. 138, 139, 144, 1255, 1257, 1627-1630, 1716 en 1717 (Herberg), tezamen groot 9 ha, 26 are en 8 centiare gewaardeerd op fl. 10.600,00. De overige goederen, als inventaris, contanten, sierraden, mesthoop, schuldvorderingen en een aantal schapen, ƒ 5.319,74. Totaal ƒ 15.919,74. Daarnaast waren er aan leningen, te betalen rente en nog te betalen rekeningen een totaal aan schulden van ƒ 14.840,89. Het zuivere bezit was op dat moment ƒ 1.078,84. Ook had hij totaal ƒ 28,30 betaald aan begrafeniskosten.
Hendrik Jilts Akkerman trouwde op 14 mei 1884 met Tjitske Wobbes Rinsema, bakker te Ureterp en de weduwe van bakker Pier Kornelis Kramer. Voor het huwelijk werden er nu wel huwelijkse voorwaarden opgesteld waarin werd bepaald dat er naast eigen lijfdracht en gezamenlijke koop van goederen geen gemeenschap van goederen zou bestaan maar alleen een rekening van winst en verlies. Op 16 april 1887[19] vond hij het tijd worden om de nalatenschap uit het eerste huwelijk met zijn kinderen te regelen. Op die dag werd er een akte van scheiding opgesteld om het zuivere bezit van ƒ 1.078,84 te verdelen. De twee kinderen kregen daar elk een vierde gedeelte van, ƒ 269,71. Hendrik Jilts de helft minus de betaalde begrafeniskosten. Verder kwamen ze overeen dat hij alle bezit op zijn naam kreeg en alle schulden over nam. In financieel opzicht had hij daarmee alles met zijn kinderen geregeld en kon hij verder met het verder uitbouwen van zijn tweede bedrijf, de handel in kunstmeststoffen, die hij zelf testte op zijn land.
Zijn echtgenote hield zich voornamelijk bezig met de herberg en Hendrik Jilts met de rest. Het verder ontwikkelen van kunstmest en de verkoop ervan bleek een uitermate lucratieve bron van inkomsten. In 1898 nam de verkoop zo’n vlucht dat Hendrik Jilts besloot om de herberg/boerderij en omliggende landen te verkopen en zich volledig te gaan richten op zijn tweede bedrijf. Hoe hij in contact is gekomen met de latere koper, Wieger Hidzerd Gorter heb ik niet na kunnen gaan. Er volgde in ieder geval geen openbare verkoping van de herberg. Met een koopcontract, opgemaakt op 17 december 1898[20] verkocht hij de herberg en de omliggende landen aan Wieger Hidzerd Gorter, landbouwer wonende te Frieschepalen. De koopsom bedroeg ƒ 9.000,00 en de volgende betalingscondities werden afgesproken. Op 12 mei 1899 zou Wieger Hidzerd Gorter een bedrag van ƒ 2.000,00 aan Hendrik Jilts zelf betalen en de rest aan zijn zuster Jetske Jilts Akkerman, boerin en weduwe van Wiebe Berends Dijk te Groningen-Opende, wegens een hypotheek die Hendrik Jilts bij haar had afgesloten.
Met een advertentie in de Leeuwarder Courant van 19 mei 1899 bedankte Hendrik Jilts Akkerman al zijn klanten van zijn Logement in Ureterp. Daarbij beviel hij zijn opvolger Wieger Hidzerd Gorter aan als zijn opvolger. Zelf vestigde hij zich als Handelsagent in Drachten en zich verder ging bezighouden met de verkoop van allerhande meststoffen e.d.
Wieger Hidzerd Gorter betrok op 12 mei 1899 het Logement en doopte het om tot Café ‘De Veehandel’. In een latere bijdrage zal ik hierop verder ingaan.
Bronnen, noten en verwijzingen
- Bevolkingsregister Ureterp, 1870-1880, huis nr. 33, blad nr. 33. https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3QS7-L93X-XYX3?i=37&cc=2018408&cat=250886. ↑
- Bevolkingsregister Ureterp, 1860-1870, huis nr. 39, blad nr. 39. https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3QSQ-G93X-XRGS?i=44&cc=2018408&cat=250886. ↑
- Aankoop bouwland te Ureterp, koopsom fl. 1.600,00. Minuut-akten 1870, archiefnummer 26, Notarieel archief – Tresoar, inventarisnummer 045016, aktenummer 00093, Gemeente: Opsterland. https://allefriezen.nl/zoeken/deeds/0f15d155-0e78-44ca-9439-c4a1ee82fbff?person=eae258ef-c7f1-416a-ac79-d69b64ce9f4b, bladeren door bron, blad nr. 265 en verder. ↑
- Koopakte grond en opstallen op afbraak. Minuut-akten 1868, archiefnummer 26, Notarieel archief – Tresoar, inventarisnummer 032081, aktenummers 00179 en 00189. https://allefriezen.nl/zoeken/deeds/e2af5071-d1ab-40fd-8c3e-c6b4e00d7aac?person=54a87795-a03c-4767-887c-1f3dc2a2519b, bladeren door bron, blad nr. 443 en verder. ↑
- Bevolkingsregister Ureterp, 1860-1870, huis nr. 35a, blad 28. https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3QS7-L93X-XGQ7?i=33&cc=2018408&cat=250886. ↑
- Zie verkoopakte bij verkoop aan Hendrik Jilts Akkerman. ↑
- Twee aktes van scheiding tussen Sieger-, Douwe- en Wietske Bockes Schuurman. Minuut-akten 1853, archiefnummer 26, Notarieel archief – Tresoar, inventarisnummer 033026, aktenummers 00090 en 00091, gemeente Smallingerland. https://allefriezen.nl/zoeken/deeds/89b25684-9947-4cba-a92c-eff82e48c69e?person=509f04da-cd97-4b4b-adab-bb51ed8e5129, bladeren door bron, blad 190 en verder. ↑
- Testament Sieger Bockes Schuurman, 29 november 1849. Minuut-akten 1849, archiefnummer 26, Notarieel archief – Tresoar, inventarisnummer 033022, aktenummer 00123, gemeente Opsterland. https://allefriezen.nl/zoeken/deeds/2c7e9573-a24d-4aca-9ec5-c7b2a1019fee?person=e38ce42f-759d-4e46-8855-16a53acb57c9, bladeren door bron, blad nr. 299 en volgende. ↑
- Testament Saakjen Johannes Wieling, 13 oktober 1831. Minuut-akten 1831, archiefnummer 26, Notarieel archief – Tresoar, inventarisnummer 033005, aktenummer 00108, gemeente Opsterland. https://allefriezen.nl/zoeken/deeds/6067ca9d-9fe1-4d0b-ae0e-73efdf4d6402?person=bc3b2858-2a37-4def-b495-069856409702, bladeren door bron, blad nr. 316 en volgende. ↑
- Akte van boedelscheiding, 22 februari 1871. Minuut-akten 1871, archiefnummer 26, Notarieel archief – Tresoar, inventarisnummer 045017, aktenummer 00034, gemeente Opsterland. https://allefriezen.nl/zoeken/deeds/07fbff89-58d9-4ad5-9128-889f167d0450?person=5e53a44c-680e-4f08-8405-0cbfccd9e395, bladeren door bron, blad nr. 347 en verder. ↑
- Leeuwarder Courant, 7 februari 1872. Aankondiging verkoping bij Linze Siegers Schuurman. https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010586231:mpeg21:a0038. ↑
- Obligatie met hypotheekstelling van fl. 3.000,00. Minuut-akten 1872, archiefnummer 26, Notarieel archief – Tresoar, inventarisnummer 045018, aktenummer 00047, gemeente Opsterland. https://allefriezen.nl/zoeken/deeds/6c9d8a0d-f70d-446a-84e9-1ed375f056d8?person=06254bda-de2d-495a-b030-13846ffe875d, bladeren door bron, blad nr. 298. ↑
- Leeuwarder Courant, 15 maart 1872. Aankondiging verkoop herberg van Linze Siegers Schuurman. https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010586246:mpeg21:a0058. ↑
- Leeuwarder Courant, 24 maart 1872. Aankondiging verkoop herberg van Linze Siegers Schuurman. https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010586250:mpeg21:a0005. ↑
- Finale verkoop herberg van Linze Siegers Schuurman, verkoopsom fl. 5,112,00. Minuut-akten 1872, archiefnummer 26, Notarieel archief – Tresoar, inventarisnummer 045018, aktenummers 00072 en 00083, gemeente Opsterland. https://allefriezen.nl/zoeken/deeds/eaa0979a-e95c-46d0-9800-b67b06318d28?person=a1f5ae85-b876-4219-9444-223751d7ecb2, bladeren door bron, blad nr. 248-251. ↑
- Bevolkingsregister Ureterp, 1870-1880, blad nr. 28, huis nr. 35a. https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3QS7-993X-XQ8C?i=40&cc=2018408&cat=250886. ↑
- Bevolkingsregister Appelscha, 1870-1880, blad 407, huis nr. 186 (oud), 281 (nieuw). https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3QSQ-G93X-6XV3?i=417&wc=95P2-DPD%3A338129101%2C342523801%2C339333902%3Fcc%3D2018408&cc=2018408&cat=258910. ↑
- Inventaris bij overlijden Antje Wiebes Mulder. Minuut-akten 1881, aktes 156-, archiefnummer 26, Notarieel archief – Tresoar, inventarisnummer 032097, aktenummer 00306, gemeente Smallingerland. https://allefriezen.nl/zoeken/deeds/ea11e4bf-6d51-45da-bebf-79665ebb77b2?person=0a3214a9-5019-474d-a1c4-38a63256d554, bladeren door bron, blad nr. 415 en verder. ↑
- Akte van scheiding. Minuut-akten 1887, archiefnummer 26, Notarieel archief – Tresoar, inventarisnummer 032106, aktenummer 00047, gemeente Smallingerland. https://allefriezen.nl/zoeken/deeds/95db6b45-1fee-4bc4-8455-723c9b879efd?person=6e06f590-ab00-40b0-b2ce-2373099f68c4, bladeren door bron, blad nr. 156-158. ↑
- Verkoop herberg aan Wieger Hidzerd Gorter, bedrag fl. 9.000,00. Minuut-akten 1898, archiefnummer 26, Notarieel archief – Tresoar, inventarisnummer 032119, aktenummer 01653, gemeente Smallingerland. https://allefriezen.nl/zoeken/deeds/636616f8-df7f-439b-a2e6-24a0fae2d322?person=3087395e-c29d-4bf8-8ddc-70916290f27b, bladeren door bron, blad nr. 285-287. ↑