Ureterp Archives < Wietze Visscher

10 juni 202014 september 2020 by Wietze

Seberon Falcott Tolsma, founder of Tolsmaville and Tolsma Bay

Seberon Falcott Tolsma, ongeveer 1870

Sybren Folkerts (1833-1911), zoon van Folkert Rienks Tolsma (1803-1882) een IJtje Eelkes Jongsma (1803-1875) werd op 19 februari 1833 geboren in een kleine boeren Huizinge ten zuiden van de Ureterpervaart, huis nr. 86 (kadastraal gemeente Ureterp, sectie A, nummers 623 en 624). Hij was het middelste kind uit het arme gezin, met uiteindelijk 12 kinderen. Eind juli 1847 schreef vader Folkert Rienks het gezin uit in de gemeente Opsterland en vertrokken naar een tijdelijk onderkomen in ’s-Gravenhage. Van daaruit vertrok het gezin met 9 kinderen in de eerste week van september met het schip ‘Bark Hull’ vanuit de haven van Rotterdam, om op 8 september in de haven van New York (Ellis Island) aan te komen. In het ‘Register van Vertrek’ valt te lezen: ‘Folkert Rienks Tolsma, arbeider en zaakwaarnemer, 44 jaar, Gereformeerd, behoeftig, aangeslagen in de laagste klasse van de hoofdelijke omslag, 1 vrouw, 9 kinderen. Reden van vertrek: Deze was niet in staat in zijne behoeften en dat van zijn huisgezin te voorzien, doch hoopt zonder veel werk te doen de kost te winnen. Vertrokken naar: Noord-Amerika, New York’. Sybren Folkerts werd in Amerika geregistreerd als Seberon Falcott en kreeg al snel de bijnaam ‘Zebe’.

Het gezin vestigde zich in 1849 in Buffalo, Erie County, New York, een vissersstad aan Lake Erie en op ongeveer 20 km van de Niagara Watervallen. Seberon Falcott zag al snel dat Amerika en Canada de landen van de onbegrensde mogelijkheden waren. Hij was slim, werkte hard en in 1863 trouwde hij in Detroit met Mary Elizabeth (Lizzie) Day. Ze bleven in Buffalo wonen en daar werd in 1864 ook hun eerste kind geboren. In 1865 verhuisde het echtpaar naar Goderich, Huron County, Ontario, Canada, waar de overige 7 kinderen werden geboren. Vanuit Goderich ging hij vissen in de wateren rond Cockburn Island, een van de eilanden op de grens van Amerika en Canada, in Lake Huron.

In 1877 claimde hij een stuk land op Cockburn Island, Ontario, Canada, dat hij in 1883 definitief kocht, en stichtte er een visoverslag met woningen voor zijn personeel. De nederzetting werd naar hem vernoemd, ‘Tolsmaville’, evenals de baai waar de nederzetting aan lag, ‘Tolsma bay’. Het was voor Seberon Falcott het begin van wat een groot vis imperium zou worden. De viswateren rond Cockburn Island zat vol met vis en de volgende 30 jaar zou hij, met name, Detroit voorzien van miljoenen tonnen verse-, gezouten- en bevroren vis, dat werd aangevoerd met een eigen vloot van schepen. Hij ontsnapte ternauwernood aan de dood toen een schip van hem voor de rede van Tolsmaville in brand vloog.

In 1881 vestigde het gezin zich definitief in Detroit en daar was Seberon Falcott Tolsma een man van aanzien. Naast zijn groothandel in vis investeerde hij in onroerend goed en bezat rond 1890 een groot deel van de huizenblokken aan State Street in Detroit. Tot zijn kennissenkring behoorden o.a. Thomas Edison (gloeilamp) en Henry Ford (autofabrikant). Hij overleed op 15 december 1911, 78 jaar oud in Detroit. Zijn lichaam werd bijgezet, naast zijn vrouw, in het Mausoleum van Roseland Park Cemetery, Berkley, Michigan, waar hij nog steeds ligt.

Lees hier het volledige verhaal van de Ureterper emigrant Sybren Folkerts Tolsma

4 juni 20207 juni 2020 by Wietze

De herberg van Linze Siegers Schuurman

Café ‘De Veehandel’ in 1870 gebouwd door Linze Siegers Schuurman

Bij velen staat Café ‘De Veehandel’ in Ureterp bekend als het café van Wieger Hidzerd Gorter en daarna van zijn zoon Hidzerd Wieger. Deze stond op het huidige adres Weibuorren 20. Minder bekend is dat het in 1870 werd gebouwd door Linze Siegers Schuurman (1843-1915). Linze Siegers was de jongste zoon van Sieger Bockes (Schuurman 1812, 1784-1855) en broer van Bocke Siegers (1832-1896) die getrouwd was met Aafke Wietzes (1842-1911), de oudste dochter van oud-strijder en dorpssmid Wytze Koops van der Velde (1812-1909). De herberg ging op 4 oktober 1870 open. Linze Siegers bleef niet lang eigenaar. Op 11 april 1872 verkocht hij de herberg aan de landbouwer Hendrik Jilts Akkerman (1832-1914). Op zijn beurt verkocht hij het, na 27 jaar, op 17 december 1898 door aan Wieger Hidzerd Gorter (1874-1954). Daarna bleef Café ‘De Veehandel’ ruim 50 jaar in handen van de familie Gorter. Bij de bevrijding van Ureterp, 14 april 1945, werd de herberg zo zwaar beschadigd dat het tijdelijk moest sluiten. Na de nodige noodreparties ging ‘De Veehandel’ op 21 januari 1946 weer open. Zoon Hidzerd Wieger nam op 18 november 1948 Café ‘Onder de Linden’ van caféhouder Douwe Koopmans en zijn vrouw Tjerkje van der Weg over. Na een ingrijpende verbouwing werd op 12 mei 1949 aan de Weibuorren 63 Café Gorter heropend. ‘De Veehandel’ werd daarna gesloopt. Hieronder de bijna 80-jarige historie van de herberg van Linze Siegers Schuurman en haar latere eigenaars.

De gestolen fietslantaarn van Sieger Bockes Schuurman

Leeuwarder Courant, 28 november 1908. Diefstal fietslantaarn

In de Leeuwarder Courant van donderdag 28 november 1908^{^[1]} stond nevenstaand bericht. De genoemde S. Schuurmans was mijn overgrootvader. Op dinsdagavond 26 november 1908 fietste Sieger Bockes Schuurman (1868-1922) vanuit Frieschepalen naar Ureterp voor een bezoek aan zijn moeder Aafke Wietzes van der Velde (1842-1911), weduwe van Bocke Sieger Schuurman (1832-1896), en zijn bij haar inwonende grootvader Wytze Koops van der Velde (1812-1909). Sieger was machinist bij de Coöperatieve Stoomzuivelfabriek te Frieschepalen en woonde daar aan de Frieschepaalsterweg nr. 3 (Tolheksleane). Na het bezoek ging hij voor een drankje naar de Herberg ‘Onder de Linden’ van kastelein Roel Tjeerds (Roelof) de Jong. Deze herberg was tegenover het huis van zijn moeder gevestigd en hij kwam er geregeld. Hij stalde zijn fiets, zoals gewoonlijk, in de doorreed naast de herberg en besteedde de avond daar. Op huis aan bemerkte Sieger Bockes dat de fietslantaarn van zijn fiets verdwenen was en stelde de herbergier daarvan in kennis. De volgende ochtend werd even verderop aan de Wegburen richting Siegerswoude door de landbouwer Sake Hielkes Bakker een fietslantaarn gevonden in de hooiberg naast zijn boerderij. De ‘Hoofdgemeenteveldwachter’ Marinus Schuite uit Beetsterzwaag en de ‘Gemeenteveldwachter’ Lute Sanders Postma uit Ureterp kwamen ter plaatse om onderzoek te doen. Niet veel later werd er een verdachte aangehouden, S.V. uit Ureterp, die na enig aandringen van de beide veldwachters een bekentenis aflegde. De fietslantaarn werd aan de rechtmatige eigenaar teruggegeven. Voor de huidige oriëntatie: De herberg ‘Onder de Linden’, later Café Gorter, huis nr. 108, stond op de plek van het huidige adres Weibuorren 63, hoek Kûpersleane. Het bestaat sinds het begin van de jaren 90 van de vorige eeuw niet meer. Ook de ‘Boerenhuizinge met Stalling voor 6 koeien, stookhut, erf en grond, in de Wegburen’, huis nr. 78 van Aafke Wietzes van der Velde bestaat niet meer. Het zou nu het voormalige Weibuorren 96 zijn geweest. Daar is nu ‘De Blommerij’ gevestigd, dat het adres Lijteplein 1 heeft gekregen.

Leeuwarder courant, 28 november 1908, Diefstal fietslantaarn. https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010598384:mpeg21:a0007. ↑

in Geschiedenis / Ureterp 0 comments

4 juni 20208 mei 2021 by Wietze

Fraude met gouden Caroliguldens

Gouden Caroligulden van 28 stuiver

Fraude is van alle tijden. Ook in de eerste helft van de 18^e eeuw. Bij de bewaard gebleven kerkvoogdij-rekeningen van de Hervormde gemeente Ureterp-Siegerswoude uit de periode van 1744-1749^[2] komen we een vorm van fraude tegen met de Goudgulden die niet het juiste gewicht hadden. In de akte van opmaak en overdracht staat het volgende:

‘Reeckeninge bewijs en reliqua gedaan bij Sijger Sijbes en Frans Everts de soon van w: Evert Franses als kerkvoogden van Ureterp van de ontvang en uijtgave die w: Evert Franses en na desselfs overlijden de mede rendant Frans Everts heeft gehadt en waargenomen en dat van den 10 junij 1744 tot aan data deses sulcx aan handen van Sijger Eijses en Boocke Hendricx beide huijsluiden tot Ureterp voorschreven als nieu gekoozene en genomineerde kerkvoogden, aan handen van de Grietman Livius Suffridus Lijcklama à Nijeholt en Lubbertus Lijcklama à Nijeholt secretaris van Opsterland en ter presentie van de comparante ingesetenen’.